In heel Europa worden oplossingen getest om bestaande woningen te verduurzamen. BuildHeat, een consortium van leveranciers, corporaties en kenniscentra, richt zich op het gestandaardiseerd renoveren van woonblokken waarin meerdere huishoudens wonen. Daarbij is het de uitdaging om de veelal particuliere eigenaren te verenigen. Dat maakt de projecten aantrekkelijk voor grote investeerders.
In Nederland wonen ruim zes op de tien Nederlanders in een rijtjeshuis. Nog geen 20 procent van de bevolking daarentegen woont in een flat en dat is vrij laag binnen de EU. In de meeste Europese landen wonen relatief veel meer mensen in een flatappartement. De hoogste percentages zijn te vinden in het voormalige Oostblok, met Letland als koploper (65,4 procent). Meergezinswoningen zijn in veel EU-landen dus de norm. Meer dan de helft is eigendom van particuliere eigenaren en dat heeft zijn weerslag op het renoveren van de woningen daar.
Gestandaardiseerde aanpak
Vaak gaat het om verouderde woonblokken die huisvesting bieden aan overwegend lagere inkomensgroepen. De appartementencomplexen en flatgebouwen waar zij wonen, zijn vaak verrezen in een tijdperk dat er nog geen bouwvoorschriften op het gebied van energiezuinigheid waren. Energieprestaties en wooncomfort laten meestal dan ook te wensen over. Vaak is het binnen te warm of te koud. Achttien partners (leveranciers, corporaties, onderzoekers, kenniscentra) uit zes Europese landen (Frankrijk, Duitsland, Italië, Polen, Spanje en Groot-Brittannië) zien mogelijkheden om deze woonblokken te verduurzamen. Vanuit het project BuildHeat ontwikkelen zij een gestandaardiseerde aanpak en producten voor de systemische aanpassing van meergezinswoningen. Zij richten zich daarbij op verlaging van de warmtevraag en koelingconsumptie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van geïndustrialiseerde, modulaire en flexibele HVAC (heating, ventilation, air conditioning) -, gevel- en ICT-systemen.
Betaalbaar maken
Deze innovatieve oplossingen zijn doorgaans duurder dan standaardproducten. BuildHeat besteedt daarom aandacht aan financieringsmodellen die nodig zijn om de toegepaste technologieën betaalbaar te maken. Met dit doel wil BuildHeat grote particuliere en publieke investeringen benutten door Europese structuurfondsen te gebruiken. Daarbij probeert BuildHeat klanten samen te voegen in energie-efficiënte gemeenschappen die aantrekkelijk zijn voor grote investeerders. Dit laatste is geen eenvoudige opgave, want ruim 50 procent van de meergezinswoningen is eigendom van particuliere, afzonderlijke eigenaren. Buildheat spant zich daarom in om bewoners van begin af aan zo goed mogelijk in het proces te betrekken. Zo werd bij een project in het Spaanse Zaragoza een maatschappelijk werker ingezet die bewoners hielp hun vragen te beantwoorden.
Demo-projecten
BuildHeat demonstreert zijn aanpak in vier meergezinswoningen in Oostenrijk, Italië, Spanje en Groot-Brittannië. In het Oostenrijkse Gleisdorf werd een voormalig verzorgingstehuis gerenoveerd waarbij de verwarmingsbehoefte van 120 – 200 tot minder dan 10 kWh/m² werd bereikt. Het totale energieverbruik werd met maar liefst ruim 75 procent verlaagd. Informatie over alle demoprojecten is op de website van BuildHeat te vinden.