In de rubriek Uit de Praktijk draagt relatiemanager corporaties Maurice Coen iedere editie een woningcorporatie aan die bezig is met Nul op de Meter. Dit keer is dat Elkien in Friesland.
Waarom Elkien?
Maurice Coen: “Voorafgaand aan een NOM-renovatie zijn er vooral vragen als: Hoe kies ik het juiste vastgoed? Hoe krijg ik de bewoner mee? Hoe stel ik de juiste vraag? Hoe geef ik het juiste antwoord?. Dit terwijl achteraf juist steevast ‘samenwerking’ wordt genoemd wanneer er wordt gevraagd naar de belangrijkste factoren voor succes. Elkien beaamt dat samenwerken een belangrijke succesfactor is en bewijst dat ook. Het is niet gezegd dat iedereen een dergelijke samenwerking moet aangaan, maar de kernelementen – vertrouwen in plaats van wantrouwen, informatie-transparantie en de focus op gemeenschappelijk belangen – vormen de basis. Dat heeft Elkien goed begrepen en zie je dan ook terug in hun samenwerking met hun drie vaste aanbieders.”
Facts
- Woningcorporatie:Elkien
- Gesproken met: Roeland Weijs, innovatiemanager
- Project: 15.000 woningen in Friesland naar energieneutraal (in 2030)
“Samen optrekken vanaf het begin levert echt veel voordelen op. Ik raad dit ook aan andere corporaties aan, doe het samen.”
“In het begin wilden we ons product echt verkopen maar het werkt veel beter als je vraagt wat de bewoners belangrijk vinden en dat je daar bij aansluit”.”
Wat is er zo anders bij een NOM-project als het gaat om samenwerken?
“Laat ik even beginnen bij wat hetzelfde is, namelijk onze vaste ketenpartners Van Wijnen, Jorritsma en Bouwgroep Dijkstra Draisma (BGDD). Zij doen al onze nieuwbouw, renovatie en het groot onderhoud. De 20.000 woningen in ons bezit, die we, waar mogelijk naar energieneutraal willen, hebben we verdeeld onder hen. En hier vallen ook een aantal ‘echte’ Nul op de Meter projecten onder. En ja die zijn wel anders. Je werkt namelijk zonder bestek. We geven aan welk woonblok we naar Nul op de Meter willen en met welk budget. Zij moeten dan komen met een voorstel. Daarna werk je vanaf het begin samen, vanaf het concept, toestemming verkrijgen van bewoners en de uitvoering tot een jaar na oplevering tijdens de monitoring. ”
Ging dat samenwerken gelijk soepel?
“Omdat we steeds met dezelfde partijen werken, gaat het nu steeds soepeler. Alles wat je leert in het ene project neem je mee in het volgende. Maar het vraagt veel vertrouwen van elkaar. Men moet echt het oude wantrouwen, dat de corporatie het onderste uit de kan wil halen en de aannemer de meeste winst eruit wil slepen, loslaten en er op vertrouwen dat je samen tot het beste resultaat komt. Soms loop je er tegen aan dat bijvoorbeeld niks tot in detail is uitgewerkt. Je moet het oude werken echt overboord gooien en samen de beste oplossing bedenken. Uiteindelijk kom je zo tot het beste product voor de klant, de bewoners.”
Bewoners, hoe werkt dat samen?
“De communicatie en bewonersparticipatie doen we altijd samen met de betreffende aanbieder. In Leeuwarden bijvoorbeeld, hier werken we met BGDD, hebben we laatst 100% participatie gehaald! Hoe? Door een verbeterde aanpak. In het begin wilden we ons product echt verkopen maar het werkt veel beter als je vraagt wat de bewoners belangrijk vinden. Dat kan namelijk nog wel eens verrassend zijn. In Leeuwarden hebben we bewoners een kookcursus elektrisch koken aangeboden. In een grote tent kregen bewoners behalve de kookcursus ook allerlei informatie over hoe het is om te wonen in een NOM-woning. En wij vroegen wat zij belangrijk vinden. Waar wij dachten dat ze zich zorgen zouden maken over de financiën, wilden zij juist vooral weten hoe zij ontzorgt zouden worden en hoe dat nou toch allemaal werkt in zo´n NOM-woning. Daar kan je heel technisch op ingaan of gewoon zeggen, koop een nieuwe pan en de thermostaat? Die staat altijd op 20, super makkelijk. Want dat is het ook. Met de garantie dat hun woonlasten gelijk bleven, leverde dit later 100% akkoord op. Luisteren en aandacht voor de bedenkingen van bewoners is gewoon heel belangrijk.”
Wie doet wat tijdens het hele traject?
“We doen het echt samen. Dat gaat heel natuurlijk. Omdat de aanbieder er al aan het begin van het proces bij is, weten de bewoners vanaf het begin met wie ze te maken hebben. Dat is belangrijk. En of dat nou iemand van ons is of van de aanbieder dat maakt dan niet uit. Bij het ene project kan het zo zijn dat wij de EPV uitleggen en bij een ander project doet de aanbieder het. Het is altijd echt een coproductie. Omdat je het ook klantcontact samen doet, zit je als corporatie niet meer tussen de klant en de aanbieder in en dit biedt veel voordeel. Ik raad dit ook aan andere corporaties aan, doe het samen.”
“Het biedt ook voordeel om steeds met dezelfde aanbieders te werken in hetzelfde gebied. Zo weten ze bij de gemeentes ook altijd met wie ze te maken hebben en ook dit proces gaat daardoor steeds soepeler.”
Hoe ziet Elkien de toekomst?
“Onze ambitie is om de hele portefeuille in 2030 energieneutraal te hebben, overigens vooral om de woonlasten beheersbaar te houden. Om die ambitie waar te maken moeten we minstens 1.000 woningen per jaar aanpakken. Dat kan alleen als het we samenwerken als een geoliede machine. En dat gaat steeds beter!”
Behalve dat de corporatie en aanbieders samenwerken in Friesland doen de aanbieders dit onderling ook. Elkien nam hiervoor het voortouw. Dit resulteerde in een bijzondere samenwerking waarbij de drie aanbieders bij elkaar in de keuken keken om te komen tot een goed, betaalbaar Nul op de Meter concept. Lees meer in het artikel ‘Bijzondere samenwerking in Friesland