Afgelopen oktober kondigde Minister Wiebes van EZK aan dat de salderingsregeling op de schop zou gaan. De aangepaste versie van het eerder door velen, waaronder Stroomversnelling met weinig enthousiasme ontvangen voorstel voor geleidelijke afbouw van de huidige Salderingsregeling leidde onlangs nog tot kritische vragen in de Tweede Kamer. Als Wiebes’ plannen doorgaan, heeft dit vergaande gevolgen. Deze zijn niet alleen voor woningbezitters en de eigenaren van bedrijfspanden maar ook de huursector.
Incentive
De huidige Salderingsregeling stimuleert de aanschaf van zonnepanelen. Dit gebeurd in de vorm van een indirecte vergoeding voor het terugleveren van stroom aan het elektriciteitsnet. Hiermee komt de terugverdientijd van zonnepanelen op dit moment uit op zeven jaar. Een incentive voor zowel individuele woningbezitters en eigenaren van bedrijfspanden als corporaties om tot de aanschaf van zonnepanelen over te gaan. Binnen de huursector wordt de door de corporatie gemaakte investeringen doorberekend in de vorm van de Energie Prestatie Vergoeding (EPV). Dit is de compensatie die de huurder betaalt aan de woningcorporatie voor het energiezuinig en meteen Nul-op-de-Meter (NOM) maken van de woning. Het uitgangspunt is dat de gebruikte en teruggeleverde energie dezelfde waarde hebben.
Binnen het voorgestelde afbouwpad wordt de prijs voor de aan het net teruggeleverde stroom tussen 2023 en 2031 jaarlijks met 9% afgebouwd tot 0%. Daarmee komt de terugverdientijd van de panelen uit op negen in plaats van zeven jaar. Volgens Sjoerd Klijn Velderman, programmaleider Industrialisatie bij Stroomversnelling, is dit ‘een onhandige regeling’.
Hij vergelijkt het graag met de stimuleringsregeling destijds voor hybride lease-auto’s. ‘Wat je toen zag, is dat, zodra die stimuleringsmaatregel weer werd ingetrokken, het aantal verkochte hybride auto’s terugliep en de verkoop van elektrische voertuigen enorm toenam. Dit stimuleert beter aanbod in de markt. Deze stimuleringstactiek lijkt nu niet gebruikt te worden bij het afbouwen van salderen. Een gemiste kans!’
Waar het volgens Klijn Velderman en Stroomversnelling om gaat is dat het belang van investeringen in energiebesparende maatregelen, koop of huur, wordt onderkend. ‘Dat kun je mooi stimuleren door een koppeling met de afbouwregeling te maken. Heb je je woning keurig energiezuinig gemaakt, dan krijg je een saldeervrije voet. Om in de analogie van leaseauto’s te blijven: Heb je een zuinige auto, dan krijg je een lage bijtelling.’
Zorgen
Gevreesd wordt dat, wanneer de plannen voor de afbouw van de Salderingsregeling worden doorgevoerd, 70% minder zal worden geïnvesteerd in duurzame renovaties en Nul-op-de-Meter (NOM) woningen. Een terechte zorg die ook de overgrote meerderheid van de deelnemers aan de WebTalks op 9 april, vertegenwoordigers van onder meer bouwbedrijven, woningbouwverenigingen en gemeentes, aangaf te delen.
‘Stroomversnelling zal zich daarom ook in het vervolg tegen het voorgenomen besluit van de minister blijven verzetten’, benadrukte Klijn Velderman.
Tegelijkertijd is er binnen Stroomversnelling aan gewerkt om de gevolgen van de voorgestelde afbouw zo goed als het kan in beeld te krijgen, en de voorzieningen om dit op te vangen te duiden.
Effect op NOM versus woning met aardgas
Na een korte samenvatting van de voorgestelde wetswijzing ging Klijn Velderman in de WebTalk in op een aantal prangende vraagstukken. Denk daarbij aan de veranderingen die eraan zitten te komen met betrekking tot het salderen enerzijds, en de energiebelastingen anderzijds.
Hij vergeleek de impact van die ontwikkelingen op NOM-woningen met die op woningen met gas. Dat deed hij aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden. Tevens schetste hij een viertal scenario’s, waartoe het afschaffen van de huidige regeling zou kunnen leiden.
Wat de belangrijkste conclusie is die je volgens Klijn Velderman daaruit kunt trekken? ‘Een bewoner in een EPV woning heeft de komende jaren een lagere woonlast. Vanaf 2028 ontstaat dan een verhoging door het wegvallen van de saldeermogelijkheid van plm € 15,- per maand. Met maatregelen zoals energiesturing en (thermische) opslag is deze impact prima op te vangen. Waarbij het principe van flatten the curve van toepassing is, zoals onderstaande grafiek laat zien.’
Beheersmaatregelen en online rekentool
Tenslotte gaf Klijn Velderman uitleg over een aantal, door Stroomversnelling uitgewerkte beheersmaatregelen. Hierbij stipte hij aan wat aanwezigen zelf kunnen doen.
‘Je kunt als woningcorporatie met behulp van de online rekentool de gevolgen van de afbouw van de Salderingsregeling in je woningvoorraad inzichtelijk maken. Daarmee kunnen de kosten voor de energiebesparingsmaatregelen en de besparing op energie plus de maandelijkse energierekening tegen elkaar worden afgezet.’
Wilt u zelf met aan de slag met het berekenen van de kosten voor de energiebesparingsmaatregelen en de besparing op energie plus de maandelijkse energierekening? Download dan de online rekentool.
Salderingsregeling: niet afschaffen maar aanpassen
Stroomversnelling heeft afgelopen november, kort nadat de voorlopige plannen van de Minister bekend waren gemaakt, een 5-punten plan opgesteld. Daarin is onder meer voorgesteld om verschillende salderingsquota in te voeren, gekoppeld aan de energieprestaties van een woning. Al met al is de conclusie hiervan dat het afschaffen van de regeling ernstige gevolgen kan hebben op de verduurzaming van het Nederlandse energiesysteem. Maar ook op de klimaatdoelen en -activiteiten voor de gebouwde omgeving uit het Klimaatakkoord. Het voorstel kan de verduurzaming van woningen ernstig vertragen en mogelijk zelfs blokkeren. Deze aanpassing is nodig om verduurzaming van woningen en bedrijven een impuls te geven. Dit kun je doen door middel van een integrale aanpak.